Polskie budynki mieszkalne obciążają środowisko naturalne

Znakomita większość Polaków mieszka w nieocieplonych, ogrzewanych węglem, miałem węglowym lub paliwem stałym domach, emitujących groźne dla środowiska odpady i gazy, takie jak dwutlenek węgla. Wysoka energochłonność budynków negatywnie wpływa na jakość powietrza. Aż sześć polskich miast kwalifikuje się do pierwszej dziesiątki najbardziej zanieczyszczonych miejscowości w Europie[1]. Czy upowszechnienie energooszczędnych rozwiązań w budownictwie może poprawić stan naszego środowiska?

Życie w energooszczędnym domu jest tańsze – płacimy niższe rachunki za energię, zdrowsze – pomieszczenia nie są przegrzewane ani zbytnio schładzane oraz lepsze dla środowiska naturalnego. Im mniej energii potrzebujemy do dogrzania domu tym mniej zużywamy paliwa i mniej zanieczyszczeń emitujemy do środowiska. W badaniu kampanii „Energooszczędność w moim domu”[2] Polacy zapytani o to, co oznacza dla nich stosowanie energooszczędnych rozwiązań w mieszkaniu lub domu, w większości przypadków wskazali, że „to konieczność wnikająca z obecnego stanu środowiska i zmian klimatu”. Dlaczego zatem nasze budynki emitują tak dużo zanieczyszczeń?

Na każdym etapie budowy i eksploatacji, czy to mieszkań, domów jednorodzinnych, czy biurowców i fabryk, wykorzystywana jest energia produkowana w przeważającej mierze z surowców nieodnawialnych. To właśnie budynki, szczególnie te powstałe w ubiegłym stuleciu, których jest najwięcej w naszym kraju, mają największy negatywny wpływ na środowisko naturalne. Produkują groźne dla środowiska i naszego zdrowia odpady oraz zanieczyszczają powietrze emitując gazy, takie jak np. odpowiadający za zmiany klimatyczne dwutlenek węgla.

Polska należy do krajów europejskich o najgorszej jakości powietrza. Jak podaje Instytut Ekonomii Środowiska głównym źródłem tego zanieczyszczenia są domy, w większości (ok. 70%) wybudowane przed 1990 rokiem, nieocieplone lub słabo ocieplone i ogrzewane przestarzałymi metodami. Ponad połowa z nas mieszka w domach jednorodzinnych, których jest ponad 5 mln. Domy jednorodzinne dominują zarówno na terenach wiejskich (97 proc. wszystkich obiektów mieszkalnych), jak i w miastach (80 proc.). Znakomita większość z nich (ok. 70%) ogrzewana jest zanieczyszczającymi środowisko paliwami stałymi, najczęściej węglem i miałem węglowym.

Główny Urząd Statystyczny wyliczył, że polskie gospodarstwa domowe odpowiadają za 32% finalnej konsumpcji energii, wyprzedzając pozostałe sektory: przemysł, transport, rolnictwo i usługi. Zgodnie z danymi BuildDesk dotyczącymi budynków jednorodzinnych nawet 80% energii zużywanej w domach pochłania ogrzewanie, tymczasem większość z nas, nie zdaje sobie z tego sprawy. 53% Polaków biorących udział w badaniu kampanii „Energooszczędność w moim domu” twierdzi, że zużycie energii cieplnej w ich domach i mieszkaniach jest w normie, a tylko 30% uważa je za zbyt wysokie.

Zużycie energii końcowej w polskich domach jednorodzinnych wynosi 130-140 kWh/m²/rok (dane BuildDesk). Domy powstałe przed 1966 rokiem zużywają jej nawet do 350 kWh/m²/rok. „Nasz niechlubny standard można poprawić najpierw poprzez gruntowną termomodernizację, a następnie wykorzystanie opłacalnych ekonomicznie odnawialnych źródeł energii. Efektem takich zmian może być ograniczenie zużycia energii przez stare budynki nawet o 70%” – mówi Piotr Pawlak z Rockwool Polska. Biorąc pod uwagę, że docieplenie 3,5 mln budynków jednorodzinnych może przynieść roczne oszczędności sięgające około 995 mln metrów sześciennych gazu i ponad 1,6 mln ton węgla – tak szacuje Instytut Ekonomii Środowiska – odciążenie środowiska naturalnego byłoby w naszym kraju znaczące.

Budowa energooszczędnych, a nawet zeroemisyjnych domów jest w Polsce możliwa już od dawna. Niestety wciąż jest to trend niszowy. „Osiągnięcie wysokiego standardu energetycznego budynku nie jest kosztowne, jeżeli wykorzystamy odpowiedni projekt, energooszczędne rozwiązania oraz profesjonalnych wykonawców” – zauważa Monika Kupska-Kupis, architekt Velux. I dodaje: „Nieco wyższe wydatki, jakie trzeba ponieść na początku inwestycji w dom o niskim zapotrzebowaniu na energię zwracają się nawet kilkukrotnie podczas późniejszej eksploatacji. Potwierdzają to przykłady domów o niskim zapotrzebowaniu na energię, jakie od wielu lat budowane są w krajach skandynawskich”.

xxx

Kontakt dla mediów:

Joanna Stankiewicz; jstankiewicz@effectivepr.pl, tel. +48 605 106 740

Paulina Gadomska-Dzięcioł; [email protected], tel. +48 22 822 07 75

O kampanii:

Kampania edukacyjna Energooszczędność w moim domu prowadzona jest w celu zwiększenia świadomości społecznej w zakresie rozwiązań podnoszących standard energetyczny domu i mieszkania. W ramach inicjatywy prezentowane są korzyści wynikające ze stosowania technologii i systemów zmniejszających zużycie energii, a także wyniki badania opinii publicznej przeprowadzonego przez firmę SMG/KRC MillwardBrown.

Partnerzy merytoryczni kampanii: NSG Group – właściciel marki Pilkington (www.pilkington.pl), OSRAM (www.ledosram.pl), ROCKWOOL (www.rockwool.pl), VELUX (www.velux.pl).

Patroni merytoryczni: Green Cross Poland (www.greencrosspoland.org), Instytut na Rzecz Ekorozwoju (www.ine-isd.org.pl), Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (www.nfosigw.gov.pl), Polska Izba Gospodarcza Energii Odnawialnej (www.pigeo.org.pl), Pracodawcy Rzeczpospolitej Polskiej (www.pracodawcyrp.pl) oraz Stowarzyszenie Architektów Polskich (www.sarp.org.pl).

Patroni medialni: murator plus.pl, muratordom.pl oraz www.budownictwo.org.

Organizator kampanii: Effective Public Relations (www.effectivepr.pl).

Dodatkowe informacje: www.energooszczednoscwmoimdomu.pl, profil FB: Energooszczędność w moim domu.

[1] W raporcie Europejskiej Agencji Środowiska z 2013 r. aż sześć polskich miast znalazło się w pierwszej dziesiątce miast europejskich o największym stężeniu pyłów zawieszonych w powietrzu. Są to: Gliwice, Katowice, Kraków, Nowy Sącz, Sosnowiec, Zabrze.

[2] Badanie przeprowadzone w ramach kampanii edukacyjnej „Energooszczędność w moim domu” w 2013 r. na reprezentatywnej grupie Polaków.

fot. ROCKWOOL